Jodna Banja, Novi Sad

Novosadska Jodna banja je nastala krajem XIX veka (1897. godine) kod Futoške šume pri bušenju arteškog bunara za potrebe snabdevanja grada pijaćom vodom. Tom prilikom izbila je topla, mineralna, jodna voda temperature 24,6°C, čija je lekovitost kasnije analizirana i potvrđena. Početak rada Varoškog jodnog kupatila kao organizovane zdravstvene ustanove, kada je dobila odobrenje za početak rada i status lekovite banje, smatra se 1910. godine. Zgrada je sagrađena na inicijativu novosadskog lekara, balneologa, dr Vilhema Wilta, a projektant zgrade bio je poznati arhitekta Imre Franček iz Budimpešte. Imre Franček je između ostalog zahtevao da se arterijsko kupatilo gradi na sredini parka. Gradnja je početa 1908. Secesijska zgrada Jodne banje u to vreme spada u grupu najmarkantnijih objekata na zapadnoj strani grada i čime je doprinosila ambijentalnom kvalitetu kraja u kome se našla. Zdravstvena služba Banje je bila na veoma zavidnom nivou. Banja je imala stalno zaposlenog lekara, uz to specijalistu balneologa, koji je bio prvi upravnik Banje dr Vilhelm Wilt, (1875-1939). U to vreme je u funkciji veliki broj kada, tuševa i tri bazena sa toplom i hladnom vodom. U odeljenju za fizikalnu terapiju sprovode se razne terapijske procedure: elektro, foto, krio, helio, fango terapija kao i masaža. U terapijske svrhe primenjivale su se i različite kupke: slane, sumporne, ugljeno-kisele, u peni, suvo-vazdušne. U Banji su se lečili, u to vreme, bolesnici sa: bolovima reumatskog porekla, neuralgijama, išijasom, bolovima i otocima u zglobovima reumatskog i traumatskog porekla, akutnim i hroničnim katarom želuca i creva, posledicama zapaljenja bubrega, gojaznosti itd. Proširenjem Banje 1931. godine izgrađen je Hotel Park (projektovao novosadski arhitekta Đorđe Tabaković), koji je funkcionisao kao stacionar za banjske goste. Kratko vreme nakon II Svetskog rata 1946-1948. godi- ne ustanova funkcioniše kao zdravstveno ugostiteljska služba pod nazivom “Novosadska jod-na banja sa hotelom Park”, a direktor je Olga Šakota. 1957. godine u Banji se formira Centar za medicinsku rehabilitaciju, koji predhodi kasnijem razvoju medicinske rehabilitacije u Vojvodini. Počinje razvoj kinezi i radne terapije, povećava se broj aparata za fizikalnu terapiju i menja se kadrovska struktura zaposlenih. Od 1966. godine započinje naizme- nični period integracije i osamostaljenja. U 1991. godini urađena je delimična spoljašnja i unutrašnja adaptacija zgrade, uvedena je računarska oprema u bitnim procesima rada. 1977. godine prestaje rad bazena koji je bio smešten u delu zgrade koji je podignut još 1910. godine. Zbog dotraja- losti zgrade i instalacija i nemogućnosti revitalizacije ovog dela ustanove 1994. godine prestaje svaki oblik hidroterapije. Krajem 2002. godine, na čelo Zavoda za reumatizam Novi Sad dolazi dr Milijanka Lazarević, specijalista za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju. Uz finansijsku pomoć Pokrajinske vlade kao Osnivača, i resornog Sekretarijata, u potpunosti je obnovljena i sanirana krovna konstrukcija i svi sanitarni čvorovi. Unutrašnjost zgrade je temeljno renovirana, postavljeni su novi podovi u ambulantnom i dijagnostičkom sektoru, obnovljen je blok za primenu parafina i parafanga. Otvoren je Novi terapijski blok sa najsavremenijom i specifičnom opremom. (tekst preuzet sa www.zavodzareumatizam.co.yu)