|
Vilu je sagradio Prota Svetozar Vlaškalić u samom centru Mošorina između 1926. i 1928. godine. U isto vreme je podigao zadužbinu, crkvu posvećenu sv. Nikoli, na mošorinskom bregu po projektu
arhitekte Tabakovića. Ikonostas i zidne slike u crkvi namenjenoj za ženski manastir, oslikao je Uroš Predić 1934. godine. Crkva je zidana od opeke sa rozetama u stilu moravske škole, sa dva
kubeta, a osnova je krstoobrazna. Zadužbina je zidana sedam godina. Raskošno zdanje vile Prote Svetozara Vlaškalića izvedeno je u duhu romantičarskog istorizma, sa renesansnim elementima po
uzoru na poljske vile severne Italije. Naglašena je horizontalna podela zidnog platna i istaknuta atika centralnog rizalita. Lakoća i transparentnost površine glavne fasade postignuta je
postavljanjem širokog, arhitravno završenog trema sa četiri vitka gvozdena stuba koja nose terasu prvog sprata. Svetozar Vlaškalić je bio sin mošorinskog trgovca Trifuna Vlaškalića, a rođen
je 26. marta 1874. godine. Prva parohija mu je bila Omoljica u Banatu, gde mu je umrla voljena supruga. Iz Omoljice prešao je u rodni Mošorin, gde je izgubio malog sina Srbislava. Zvona na crkvi
su osvećena na dvogodišnji parastos malom Srbislavu-Bati, 1932. godine. Zbog svog nacionalnog rada, prota je od državnih vlasti 1929. odlikovan ordenom Sv. Save IV stepena. U Drugom svetskom
ratu, prota kao nepoverljiv za nove, mađarske vlasti, biva odveden u Šajkaš. Ubijen je na Badnji dan 1942. na jednoj njivi, sa služavkom, Franciskom Jakobec. Tim ubistvom otpočelo je masovno
stradanje Srba u Mošorinu.
|
